قرآن و مسأله امنیت ملى
نویسنده
چکیده مقاله:
مفهوم سیاسى »امنیّت ملى« از منظر قرآن مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. مفاهیم گوناگون و پرشمار امنیّت ملى نشانگر ابهام این اصطلاح سیاسى است. نظر داشت مجموعه این مفاهیم، از شکلگیرى دو گفتمان مثبت و منفى حکایت دارد. در گفتمان امنیت منفى، امنیت به نبود تهدید تعریف مىشود؛ و در گفتمان امنیت مثبت، امنیت، وجود شرایط مطلوب براى تحقق اهداف خواهد بود. امنیت ملى در کشورهاى توسعه یافته با دیگر انواع امنیت در نیامیخته است، اما در جهان سوم شاهد درهم تنیدگى انواع امنیت هستیم. این درهم تنیدگى بیشتر معلول بحران مشروعیّت، فقدان اراده ملى، تنوع قومى و آشفتگى اقتصادى است. بنابراین در بحث امنیت ملى در قرآن، باید امنیت داخلى نیز مورد بحث و بررسى قرار گیرد. از نگاه قرآن، زندگى اجتماعى یک نیاز اساسى است، و حکومت، عهدهدار برقرارى امنیت. در برقرارى امنیّت نیز نخست باید تهدیدها شناسایى شود، تا بتوان در جهت زدودن تهدیدات گام برداشت. آسیبها یا فردى است یا گروهى. براى مبارزه با آسیبهایى که فرد به وجود مىآورد، قرآن، دو راهکار عرضه مىکند: پیشگیرى و درمان. و در راستاى زدودن تهدیدات گروهى پذیرش نقش مردم و مهربانى با آنها از حکومت خواسته مىشود، و از مردم، نیز بىاعتنایى به قومیّتگرایى، نژاد پرستى، هوا و هوس و زیادهخواهى خواسته مىشود. در این نوشتار، پس از بحث امنیت داخلى، امنیت ملى تعریف شده، انواع تهدیدات، به جانى، اجتماعى، دینى و فکرى تقسیم مىشود. و در پایان، ابعاد امنیّت ملى همچون امنیت دینى، نظامى و اقتصادى از دیدگاه قرآن مورد بررسى قرار مىگیرد.
منابع مشابه
قرآن و مسأله امنیت ملی
مفهوم سیاسی »امنیّت ملی« از منظر قرآن مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. مفاهیم گوناگون و پرشمار امنیّت ملی نشانگر ابهام این اصطلاح سیاسی است. نظر داشت مجموعه این مفاهیم، از شکل گیری دو گفتمان مثبت و منفی حکایت دارد. در گفتمان امنیت منفی، امنیت به نبود تهدید تعریف می شود؛ و در گفتمان امنیت مثبت، امنیت، وجود شرایط مطلوب برای تحقق اهداف خواهد بود. امنیت ملی در کشورهای توسعه یافته با دیگر انواع امنیت ...
متن کاملتغییر اقلیم، کاترینا و امنیت ملى
توفان سهمگین کاترینا، دوشنبه 7 شهریور 1384 با سرعتى معادل 250 کیلومتر در ساعت سواحل جنوبى آمریکا در خلیج مکزیک را در نوردید و در 3 ایالت لوئیزیانا، الاباما و مىسى سى پى موجب کشته شدن هزاران نفر و خسارات مالى فراوان شد. کاترینا هر چند یک بلاى طبیعى بود، اما ساخته دست بشرى و عملکردهاى نابهنجار بشر با محیط طبیعى و استفاده فزاینده از گازهاى گلخانه اى در کشورهاى صنعتى، بالاخص در آمریکا بوده است. د...
متن کاملمفاهیم اساسى در رابطه جغرافیا و امنیت ملى
کشورى که از فقدان یا کمبود منابع قدرت ملى رنج مى برد، مسلما از تأمین امنیت ملى خود عاجز خواهد بود. جغرافیا کماکان به عنوان یکى از عوامل اصلى و به تعبیرى پایدارترین عنصر قدرت ملى قلمداد مى شود. رابطه جغرافیا و استراتژى را مى توان از دو زاویه مورد توجه قرار داد. یکى این که، جغرافیا به عنوان یک منبع مهم قدرت ملى، چه فرصتها و محدودیت هایى در ارتباط با استراتژى امنیت ملى کشور در اختیار قر...
متن کاملفقها و مسأله امنیت ملی
در ابتدا لازم است این نکته یاد آوری شود که در علوم انسانی یا علوم اجتماعی ارائه تعریفی از یک مفهوم که همه صاحب نظران در آن اتفاق نظر و اجماع داشته باشند، بسیار نادر بوده و میتوان گفت که محال است. ولی به هر حال وقتی که از مفهوم و یا پدیدهای در علوم انسانی سخنی به میان میآید، ناچار باید تعریفی از آن ارائه شود؛ هر چند آن تعریف، تعریف اسمی و یا به عبارت دیگر، تعریف به حد ناقص یا رسم ناقص باشد. ...
متن کاملرویکردهاى روشنفکرى به مسأله زن در قرآن
بیان و نقد نظرات ابوزید درباره تعدد زوجات است. نگاه روشنفکر مآبانه به حقوق زن در قرآن، در کشورهاى عربى اسلامى پیشینه دیرینه دارد، ابوزید یکى از کسانى است که در این رابطه سخن گفته است. او که کارش را اجتهاد در دین مىخواند بر این باور است که بدون تقیّد به متون دینى باید کار اجتهاد را پى گرفت و حکمى را جاى حکمى گذاشت. نویسنده، با نقد ادعاى اجتهاد ابوزید به نقد و بررسى دیدگاه او درباره ارتباط پیامب...
متن کاملروایات اسباب نزول و مسأله جاودانگی قرآن
اسباب نزول بـه معنی شناخت موقعیـت زمـانی، مکـانی، فردی، اجتماعی و دیگر زمینه هایی است که نزول آیه یا بخشی ازآیات یا سوره ای را سبب شده است که شامل روایات گرد آمده درباره شأن نزول آیات نیز می شود. اعتقاد به تاثیر اسباب نزول در تفسیر آیات به معنای مسدود ساختن راه اندیشه و تفکر در زمینه آن آیات و روی آوری و سطحی نگری و محدود اندیشی نسبت به پیام آن نیست؛ بلکه در کنار بهره بردن از تمامی ابزارهای علم...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 35-36
صفحات 92- 117
تاریخ انتشار 2003-12-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023